woensdag 22 februari 2017

Voor Gerard


Op 25 augustus zat hij vooraan in het zaaltje, al heel ziek. Stiekem wilde ik hem verrassen. Het kon nog één keer. En na m'n praatje was het: "Ga hiermee door, Leendert, ook als ik er straks niet meer ben."

Zo begon ik:

"Beste mensen,

Ik weet  nog, op 3 mei, in m'n  middagpauze, dat m'n telefoon ging [...]. Het carillon van het stadhuis had net gespeeld... Gerard... Gerard Brouwer die belde. En bij het noemen van zijn naam wist ik al meteen waarvoor. Of ik weer een praatje in het DunaAtelier wilde houden. Vorig jaar had ik dat verhaal van mijn 'Vroege herinneringen' verteld, over hoe ik Katwijk in de jaren zestig beleefd had. Of ik weer zoiets kon doen.

Gerard is altijd erg enthousiasmerend, erg motiverend, weet je goed over te halen... Dus ik had nog wel even zoiets van 'maar ik schud ze niet uit m'n mouw, ik heb ze niet zomaar klaarliggen, die verhalen', maar tegelijkertijd ook al zoiets van 'wel leuk'... vooral ook vanwege de plek. Lekker zaaltje, soort huiskamer, met al die schilderijen... augustus, september... nazomerwarmte aan zee. Warm zaaltje, letterlijk en figuurlijk.

Gerard ging door. Het maakte niet uit wat. Alles is goed. We babbelden nog wat verder en aan het eind van die paar minuten [...], in die middagpauze op de stoep van de Breestraat tegenover het Leidse stadhuis, was ik al voor 75 procent om. En toen ik door de Pieterskerk-Choorsteeg terugliep naar de Witte Singel, was het al 90 procent. En ik geloof dat ik op m'n werk was en Gerard een appje stuurde dat ik er (zelfs) al bijna toe besloten had.

Vorig jaar had ik dat verhaal van 'Vroege herinneringen', appte ik. Als ik dan nu dat verhaal over m'n blog doe, zo'n compilatie, waarin ook weer dingen van 'Vroege herinneringen' zitten, van wat ik toen in De Bonte Kraai gedaan heb, met dingen van toen erin en nieuwe dingen van nu. En dan volgend jaar weer 'Vroege herinneringen', want dat is iedereen na twee jaar vergeten, en dan het jaar erna weer die compilatie van m'n blog.

Ja, appte Gerard, het maakt helemaal niet uit wat je doet. Het is allemaal goed. De mensen willen vermaakt worden.

Dan doe ik het, antwoordde ik. [...]"

Toen begon ik mijn verhaal. Maar het begin was voor Gerard. Hij zou me nooit meer bellen.

Afgelopen maandag 20 februari is Gerard Brouwer overleden.

zondag 5 februari 2017

De Pyramide van Austerlitz


Vandaag kwamen we* tijdens de NS-wandeltocht van Driebergen naar Maarn langs de Pyramide van Austerlitz. Gebouwd in de Franse Tijd, omdat de manschappen niks te doen hadden.


Generaal Marmont is commandant van de Franse troepen. Als oefengebied heeft hij de heide tussen Woudenberg en Zeist uitgekozen. 18.000 man zijn daar gelegerd. In de nazomer van 1804 geeft Marmont zijn troepen de opdracht om, als eerbetoon aan keizer Napoleon, een piramide van zand en heideplaggen op te werpen. Hij was daardoor geïnspireerd geraakt tijdens een expeditie naar Egypte.


De soldaten doen er 27 dagen over. In amper vier weken wordt er op het hoogste punt van de Utrechtse Heuvelrug met militaire precisie een piramide neergezet.


Bovenop wordt een houten obelisk neergezet die, omdat hij helemaal was scheefgezakt, in 1808 weer verwijderd wordt. In 1894 komt er op dezelfde plaats een stenen obelisk, die inmiddels ook een beetje scheef is gaan staan.


Het is een beetje een gek ding, die piramide. Koning Lodewijk Napoleon geeft haar de naam Pyramide van Austerlitz (op zijn Frans geschreven, met een y), ter ere van de grote overwinning van zijn broer de keizer, eind 1805, op de Oostenrijkse en Russische legers bij Austerlitz (nu Slavkov in Tsjechië). Het dorpje dat bij de piramide ontstaat, om al de soldaten die er gelegerd zijn te verzorgen, krijgt dezelfde naam.


Boven op de piramide kun je ver kijken, naar de Domtoren in Utrecht. Je kan Leiden zien liggen en ook de Noordzee, met de flats van Katwijk. Maar vandaag was het er te dampig voor.


In een reisgids uit 1890, aangehaald boven op de piramide, luidt het: 'Een schoon panorama overzien we van den top. De heuvelrij vertoont hier eene inzinking, waardoor we zeer ver op de Veluwe kunnen zien. In zuidelijke richting liggen de vlakke kleigronden en naar 't noorden de Zuiderzee. De hooge torens van Amersfoort in de onmiddellijke nabijheid en Utrecht in de verte, en vele andere torens steken boven de bosschen uit.'

* Met Wilma, Co en Yvonne.