zondag 27 oktober 2013

Waar het gras altijd groener is

Dolf Jansen & Margriet Jeninga: Waar het gras altijd groener is

Waar het gras altijd groener is, van Dolf Jansen en Margriet Jeninga, is een heerlijk kijk- en leesboek. Met hun kinderen Aike en Cian verhuizen ze naar de westkust van Ierland. Of ze er ook echt gaan wonen, is nog de vraag. Voorlopig emigreren ze op proef en is het huis wat ze kopen, in Lauragh, Beara, hun tweede huis. De kinderen gaan er gewoon naar school, bij juf Mary, en de ouders mengen zich onder de overige bevolking: Johnny, van de schapen en de hazewindhonden, Peter en Margaret en hun dochters Yosta en Mayra, van pannenkoekenrestaurant en galerie Strawberry Field, en Darina en Kate, die ze spreken in het Bookshop Café. Verhalen over familie, het Ierse leven, maar ook over wat katholicisme, Engeland en Europa met de Ieren gedaan hebben. Het boek eindigt met een verslag van de beklimming van de berg (eigenlijk meer een heuvel) Hungry, die een ware beproeving blijkt in de mist.
De verhalen zijn afwisselend geschreven door Dolf en Margriet, met tussendoor de kinderen opgevoerd in interviews met de vader, die een Ierse moeder heeft. Vandaar die band met het land. De verhalen van Margriet lezen wel wat prettiger, een tikje ongedwongener dan die van Dolf. Omdat hij schrijft zoals hij praat en je in zijn stukken soms iets te vaak het toontje van de cabaretier erdoorheen hoort, zoals wanneer ze nog voor de beklimming aan de voet van de berg Hungry aankomen: 'Ah, we zijn er. Het weggetje eindigt bij meertje, hek, pad. We gaan, uitroepteken.' Maar dat went, en het blijft een heerlijk boek, vol foto's van het wonderschone landschap en de vriendelijke mensen die er wonen.

Dolf Jansen & Margriet Jeninga, Waar het gras altijd groener is. Ierland, ons tweede moederland, [Amsterdam], Thomas Rap, 2013.

woensdag 23 oktober 2013

Naar Whitebridge

Erik Lindner: Naar Whitebridge

De hoofdpersoon in deze roman van Erik Lindner reist naar Whitebridge, een dorp in de Highlands in Schotland. We volgen zijn omzwervingen in het gebied rondom het dorp, op en rond het Dell Estate, met het landhuis. Eindeloze omzwervingen, tochten naar Foyers, Fort Augustus en Inverness, het Knockie Estate en Glendoe Estate, over Loch Ness en naar het ronde loch.
De moeder van de hoofdpersoon, Elizabeth, is manisch-depressief. Dokter Bennet legt de hoofdpersoon uit wat dat is en vraagt hem de pillen te tellen die zijn moeder inneemt. Er is ook nog een grootmoeder, in Nederland, in Den Haag.
Het Dell Estate is van de graaf van Bradford. Als hij doodgaat, wordt het landgoed van zijn oudste dochter, Lady Serena. John leert haar paardrijden.
De hoofdpersoon vaart langs de oevers van Loch Ness en doet een macabere vondst. Later gaat hij er weer naar op zoek maar ook weer niet. Hij blijft maar langs de oevers varen, op zoek naar een plek om aan te leggen. Hij vaart het loch over, met William. William is altijd bij de boten en het boothuis. Er is de dreiging van de graaf die doodgaat. Wat gebeurt er dan met de bewoners van het Estate?
Er komt een meisje met een rugzak het landgoed opgelopen dat Henriëtte heet. Zij en de hoofdpersoon gaan zwemmen in een loch. Ze heeft kleine puntborsten en kleine, ronde billen. Er is een hondje dat Dell heet, net als het Estate. Als ze na het zwemmen naast elkaar teruglopen, loopt het hondje op ze vooruit en staat te wachten met een ingetrokken pootje.
Er zijn een gardener en een gamekeeper, er is een jager die geen jager is. Een groep Duitse toeristen wordt het loch overgevaren. De hoofdpersoon en het hondje lopen naar Foyers, naar de Spar. Er is een pub, er zijn de velden. Het is stil in het boek. De zinnen zijn poëtisch. Als lezer blijf je maar lopen, varen, zoeken, alle kanten op.

In deze video vertelt Erik Lindner over Naar Whitebridge.

dinsdag 22 oktober 2013

Zwarte Piet de zwartepiet


En... moet ik m'n schmink dan straks ook inleveren bij de Verenigde Naties?

zaterdag 19 oktober 2013

Slopen in 1578 (3), of hoe het echt zit


Het raadsel van de gevelsteen in de Maarsmansteeg (Slopen in 1578 (1) en (2)) is opgelost. Van Piet de Baar ontving ik de volgende, alles verduidelijkende reactie (doorgestuurd via Els Koeneman), die ik hier in zijn geheel weergeef:

'Van oudsher liep er achter het Stadhuis een steeg, zoals nu nog de Dwarskoornbrugsteeg bestaat. Die steeg heette soms Torensteeg (omdat hij onder de Stadhuistoren liep) of soms Kloksteeg (vanwege de klok(ken) van het Stadhuis). In 1578 kregen de twee eigenaars van de panden in de Maarsmansteeg aan weerszijden van de uitmonding van de steeg toestemming van burgemeesteren om de poort met een deur af te sluiten, omdat er inderdaad in de poort allerlei zaken plaatsvonden die eigenlijk het daglicht niet konden velen. Aangezien dat gedoe ook achter het Stadhuis of zelfs onder de Stadhuistoren plaatsvond, en die toren in januari 1573 in brand gevlogen was, waardoor het hele bovenste gedeelte in de as gelegd werd, zal het vermijden van het risico op bijvoorbeeld brandstichting ook wel meegespeeld hebben. Van een doorloop werd het een doodlopende steeg, alleen toegankelijk vanaf de Koornbrugsteeg en uiteindelijk daar ook afgesloten met een hek, waarvan alleen de belanghebbenden sleutels hadden.
Er werd een muur gebouwd midden in de poort, mede ter verbetering van de afscheiding van de terreinen van de stad en de winkeliers in de Maarsmansteeg. In 1647 werd toestemming gegeven de muur te verhogen en op 19 oktober 1654 verwierf de noordelijke buur, Jan de Buff, zijn deel van de poort in eigendom. Rond die tijd zal ook de zuidelijke buur zijn deel van de poort wel gekocht hebben, maar daarover werd in het Leidse archief geen informatie gevonden. De gemeenschappelijke deur kon niet blijven en dus kwamen er twee deuren, die toegang gaven tot de respectievelijke achtererven van die winkeliers.
Zo is het gebleven, tot na de verwoestende Stadhuisbrand van 1929, toen de winkels maar ternauwernood gered konden worden. In het kader van de herbouwplannen is er buitengewoon veel gesteggel geweest over de poort, maar uiteindelijk is de situatie bestendigd. Er werd alleen een nieuwe muur gebouwd, plus twee nieuwe deuren in de Maarsmansteeg met daarboven een stuk muur, waarin de originele steen uit 1578 herplaatst werd.
In 1578 was het een soort toestemming onder voorwaarden. De buren mochten de poort afsluiten, maar als burgemeesteren om welke reden dan ook ooit spijt zouden krijgen van hun generositeit, konden ze hun toestemming herroepen en dan waren de buren verplicht de poort weer open te maken, dus de deur weg te breken. Nu de gemeente geen eigenaar meer van de grond van de poort is, is het natuurlijk een loos recht geworden, maar puur omwille van de herinnering (oudheidswaarde) is de steen herplaatst.'

woensdag 16 oktober 2013

Zo heerlijk rustig

'Heel alleen aan het strand, lekker lui in het zand'
(Zo heerlijk rustig – M. Philippe-Gerard / Jean Dréjac / Jean Senn / Wim Sonneveld – 1962)


Heel alleen aan het strand
Lekker lui in het zand
Zo heerlijk rustig

Met je hoed heel gracieus
Op de punt van je neus
Zo heerlijk rustig

Er kwam een bootje over zee
Dat nam al je misère mee

En je ligt heel alleen
Alles is om je heen
Zo heerlijk rustig

Er klinkt een mondharmonica
Die speelt do re mi fa sol la
Tra la li tra la la
Zo heerlijk rustig, ja ja

En een deuntje ontstaat
In dezelfde maat
Zo heerlijk rustig

Heeft een heel eigen taal
En het klinkt allemaal
Zo heerlijk rustig

De man met de mondharmonica
De kinderen met hun pa en ma
En de golven op zee
Deinen rustigjes mee
Zo heerlijk rustig

En in de lucht daar drijven nou
Wat witte wolkjes in het blauw
Niet te gauw, niet te gauw
Maar heerlijk rustig
Ja ja

En heel stil, heel tevree
Zakt de zon in de zee
Zo heerlijk rustig

Zet de lucht en het strand
In een laaiende brand
Zo heerlijk rustig

En plotseling zwijgt de muzikant
De kinderen zitten hand in hand
Maar de zee ruist nog voort
Dat is al wat je hoort
Zo heerlijk rustig

De mensen blijven even staan
Voordat ze weer naar huis toe gaan
En ze zuchten voldaan
'Wat was dat rustig'
Ja ja

zaterdag 12 oktober 2013

Gisteren in het Haarlems Dagblad

KLM-huisjes

Dat KLM-huisjes en Huize Zeezicht beide ongekend populair zijn, bleek gisteren. Ga naar het artikel op de website van het Haarlems Dagblad en klik op 'Lees hier hoe iemand verliefd werd op de huisjes en ze ging verzamelen'.

Hetzelfde artikel staat in de Gooi- en Eemlander, de IJmuider Courant en in het Leidsch Dagblad.

donderdag 10 oktober 2013

KLM-huisjes (3)


Kijk es, wat mooi! Mark Zegeling is in alle 94 huisjes op visite geweest en schreef daar een prachtig boek over. Een boek waar je niet omheen kan: 432 pagina's dik, 307 x 240 x 27 millimeter in omvang en 2129 gram zwaar! Vol verhalen over wat zich achter de gevels van de KLM-huisjes heeft afgespeeld. Verhalen van lang geleden en van wat recentere datum, waarin een bonte stoet van historische figuren voorbijtrekt: Willem van Oranje, Rembrandt van Rijn, Vincent van Gogh, Toon Hermans, Mick Jagger, Helene Kröller-Müller, Peter Stuyvesant – van 'de wereld van...' – Richard Nixon, keizerin Sissi, Jan Steen, Frank Lloyd Wright, enz. enz.
Een beetje vreemdsoortig geschiedenisboek is het natuurlijk wel, dat de geschiedenis van deze min of meer toevallig bij elkaar terechtgekomen miniatuurhuisjes belicht. De verzameling bepaalt de inhoud van het boek. Maar dat maakt dit boek nou juist zo leuk. Daarbij komt ook de architectuur van de panden uitgebreid aan bod, en passeren nog tal van andere wetenswaardigheden het oog van de lezer. Een heerlijk boek voor als het een beetje kouder wordt, sneeuwvlokjes naar beneden dwarrelen en alleen spanjolen zich nog op de daken wagen. Dus steken we de open haard maar eens aan en gooien nog een blok hout op het vuur, een glaasje binnen handbereik. En als het een beetje heeft meegezeten in het leven, dan bevinden we ons met dit tijdverdrijf achter zo'n mooie gevel.

Ga naar de website van Mark Zegeling en neem alvast een voorschot op de inhoud van boek door onder boek op de diverse plaatjes te klikken. De plaatjes corresponderen met de hoofdstukken die over de huisjes gaan.

En om niet heel Huize Zeezicht door te hoeven spitten, heb ik KLM-huisjes (1) en (2) hier ook maar even aanklikbaar gemaakt.

maandag 7 oktober 2013

Foetsie!

Strand en boulevard Katwijk aan Zee 30-9-2013

Kijk, zo ver is het, van het nieuwe strand tot de boulevard. Dus waar dan het nieuwe strand begint, het mulle zand van het nieuwe strand, daar sta je nu, op wat nu nog het natte zand is. En dan komt die duin, die dijk – wat is het? – daar nog voor. Dus de kerk, die zie je niet meer. Die is weg, foetsie!

1 april, dan is het zover, dan is ons baken aan zee voor altijd weggestopt – en dat is geen grap.

De modelbouwers van het Katwijks Museum kunnen alvast beginnen met een maquette van de boulevard te bouwen anno 2013.

dinsdag 1 oktober 2013

De boulevard van Katwijk aan Zee – Wat ik (nú al) mis (13)

Boulevard Katwijk aan Zee

Dit komt nooit, nee, nóóit meer terug!

Alles gaat op de schop, alles moet wijken. Voor een storm eens in de duizend of tienduizend jaar. Of morgen al. En zelfs dat is niet zeker. Maar áls het morgen gebeurt, of overmorgen, of volgend jaar... zijn we toch nog te laat.

Alles wordt anders, je kent het niet meer terug. Voor een storm eens in de duizend of tienduizend jaar. Of morgen al. We weten het niet. Maar áls het over duizend jaar gebeurt, of tienduizend jaar... gaan wij dat niet meer meemaken.

Als ze dán nog weten hoe het was.

Dat dorpje aan de zee. Waar de schuiten aan het strand kwamen, tot aan die mooie, oude kerk.

Konden ze maar weten hoe dát was.